Công đoàn là gì? Đặc điểm chức năng và vai trò của tổ chức công đoàn với người lao động là gì. Nhiệm vụ và quyền hạn của tổ chức công đoàn như thế nào? Centalaw sẽ giải đáp ngắn gọn và dễ hiểu các câu hỏi này trong bài viết dưới đây. Hãy cùng xem nhé!
Mục lục
Công đoàn là gì?
Công đoàn là tổ chức chính trị – xã hội rộng lớn của giai cấp công nhân và của người lao động, được thành lập trên cơ sở tự nguyện, là thành viên trong hệ thống chính trị của xã hội Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đại diện cho cán bộ, công chức, viên chức, công nhân và những người lao động khác (sau đây gọi chung là người lao động), cùng với cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.
Tính chất của tổ chức công đoàn
Tổ chức công đoàn có 02 tính chất: Tính chất giai cấp của giai cấp công nhân và tính chất quần chúng. Đảng mang bản chất của giai cấp công nhân lãnh đạo, chỉ đạo công đoàn. Quần chúng tự nguyện tham gia, không phân biệt giới tính, nghề nghiệp, tôn giáo,….
Công đoàn là tổ chức đại diện cho ai?
– Tại Điều 10 luật Công đoàn quy định: “Công đoàn đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động“.
>> Xem thêm: Phụ cấp lương là gì? Chế độ và các khoản phụ cấp lương hiện nay.
Chức năng của tổ chức công đoàn
– Đại diện cho người lao động, cùng với cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.
– Tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế – xã hội, tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp.
– Tuyên truyền, vận động người lao động học tập nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, chấp hành pháp luật, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Nhiệm vụ và vai trò của tổ chức công đoàn với người lao động
Căn cứ Điều 10 luật Công đoàn quy định công đoàn có các nhiệm vụ như: đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.
- Hướng dẫn, tư vấn cho người lao động về quyền, nghĩa vụ của người lao động khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc với đơn vị sử dụng lao động.
- Đại diện cho tập thể người lao động thương lượng, ký kết và giám sát việc thực hiện thoả ước lao động tập thể.
- Tham gia với đơn vị sử dụng lao động xây dựng và giám sát việc thực hiện thang, bảng lương, định mức lao động, quy chế trả lương, quy chế thưởng, nội quy lao động.
- Đối thoại với đơn vị sử dụng lao động để giải quyết các vấn đề liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động.
- Tổ chức hoạt động tư vấn pháp luật cho người lao động.
- Tham gia với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động.
- Kiến nghị với tổ chức, cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, giải quyết khi quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của tập thể người lao động hoặc của người lao động bị xâm phạm.
- Đại diện cho tập thể người lao động khởi kiện tại Toà án khi quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của tập thể người lao động bị xâm phạm; đại diện cho người lao động khởi kiện tại Toà án khi quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động bị xâm phạm và được người lao động uỷ quyền.
- Đại diện cho tập thể người lao động tham gia tố tụng trong vụ án lao động, hành chính, phá sản doanh nghiệp để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của tập thể người lao động và người lao động.
- Tổ chức và lãnh đạo đình công theo quy định của pháp luật. Chính phủ quy định chi tiết Điều này sau khi thống nhất với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Ngoài ra, công đoàn còn có các nhiệm vụ như: Tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế – xã hội; Tuyên truyền, vận động, giáo dục người lao động…
Có nên tham gia công đoàn hay không?
Hiện nay, pháp luật chưa có quy định bắt buộc người lao động phải tham gia công đoàn. Người lao động có quyền tham gia hoặc không tham gia, tuy nhiên với những vai trò, quyền lợi mà công đoàn mang lại thì người lao động nên tham gia để đảm bảo quyền và lợi ích của mình.
Kinh phí công đoàn
Căn cứ Điều 23 của Quyết định 1908/QĐ-TLĐ thì mức đóng như sau:
– Đoàn viên Đoàn viên ở các công đoàn cơ sở cơ quan nhà nước; Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp… Mức đóng đoàn phí hàng tháng bằng 1% tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về Bảo hiểm xã hội.
– Đoàn viên ở các công đoàn cơ sở doanh nghiệp nhà nước (bao gồm cả công đoàn Công ty cổ phần nhà nước giữ cổ phần chi phối): mức đóng đoàn phí hàng tháng bằng 1% tiền lương thực lĩnh.
– Đoàn viên ở các công đoàn cơ sở doanh nghiệp ngoài nhà nước (bao gồm cả công đoàn Công ty cổ phần mà nhà nước không giữ cổ phần chi phối). Đơn vị sự nghiệp ngoài công lập hưởng tiền lương không theo bảng lương, bậc lương do Nhà nước quy định. Mức đóng đoàn phí hàng tháng bằng 1% tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội.
Lời kết
Hy vọng bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về khái niệm công đoàn là gì cũng như vai trò và chức năng của tổ chức công đoàn. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các vấn đề liên quan tới tổ chức công đoàn. Hãy gọi ngay cho Centalaw – Công ty luật, Văn phòng luật sư uy tín tại TPHCM qua số điện thoại (028) 6650 6738 – (028) 6650 8738 để được tư vấn chi tiết hơn nhé.
Trân trọng,